قهرمانی: یک بار بخوانند کفایت می‌کند

گفتگو
چراغ خاموش در منطقه حفاظت شده
من پیشنهاد می‌کنم کسانی که مشکلی با منطقه حفاظت شده دارند قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست و آیین‌نامه اجرایی به اضافه قانون شکار و صید را مطالعه کنند.

محیط زیست کاشان حصاری فرضی به دور 60 هزار هکتار از اراضی کاشان کشید. نام آن را گذاشت منطقه حفاظت شده قمصر و برزک. چیزی حدود 6 / 13 درصد کل اراضی شهرستان و به عبارت دیگر 6 /3 درصد بیش از استاندارد جهانی
رئیس اداره حفاظت از محیط زیست می‌گوید اراضی که بکر‌ی‌اشان حفظ شده است و دارای شاخص‌هایی از لحاظ جانوری و گیاهی هستند و به قولی ارزش حفاظتی دارند تحت عنوان منطقه حفاظت شده قرار می‌گیرند.
قهرمانی درجه‌بندی مناطق را از دیدگاه آن اداره بیان می‌کند: شکار ممنوع، حفاظت شده، پناهگاه حیات وحش، اثر طبیعی و پارک ملی که با این تعریف منطقه حفاظت شده قمصر و برزک در درجه دوم از این تقسیم‌بندی قرار می‌گیرد.
حصار کشیدن همان و صدای مردم درآمدن همان. یکی گفت اراضی و آب‌ها ملی شد و دیگری گفت جلوی رفت و آمدمان به باغ‌ها گرفته خواهد شد و بالاخره هرکسی ناله‌ای سرداد.
قهرمانی می‌گوید: «اراضی که در داخل منطقه حفاظت شده قرار می‌گیرند دو دسته هستند: اراضی ملی و مستثنیات. اراضی ملی آنهایی هستند که در اختیار دولت هست و جزء منابع طبیعی است و مستثنیات آنهایی هستند که قبلاً منابع ملی بوده و برای کاری واگذار شده‌اند یا مالک خصوصی دارند.
طبق قانون حفاظت و بهزیستی محیط زیست، سازمان محیط زیست قائم مقام قانونی دولت در مناطق تحت مدیریت است و هرگونه برنامه‌ای در این مناطق نباید با حق انتفاع شخصی تعارض داشته باشد.
این بدان معنی است اگر کسی در این منطقه زمینی داشته باشد، ملکیت داشته باشد یا پروانه چرایی در آنجا داشته باشد همچنان به قوت خود باقی است.»
این که منطقه‌ای به عنوان حفاظت شده مطرح شود و برای بودجه و وقت گذاشته شود کار خوبی است ولی علت تنش‌هایی که در برزک درگرفت چه می‌تواند باشد. به رئیس اداره حفاظت محیط زیست می‌گویم گفته می‌شود مشکلات پیش آمده حاصل دو چیز است. نخست آن که هماهنگی و فرهنگ سازی کافی در این ارتباط انجام نشده است و دوم آن که محیط‌بانان برخوردی مناسبی با مردم نداشته‌اند.
«ما این حرف را قبول نداریم. به این جهت که اگر مسئله‌ای بود باید به ما منعکس می‌شد. گفته‌اند شش هفت ماه است که اینگونه است در صورتی که هیچ گزارشی نه به ما و نه به بخشداری نرفته است. چیزی که برای ما محرز شده است این است که سه چهار نفر از شکارچیان که از اسقرار محیط‌بان متضرر می‌شوند باعث شده‌اند که شایعات ساخته و مردم حساس شوند.
قرار نبود در آنجا اتفاق خاصی بیفتد. تنها متولی عوض شده است. قبلاً متولی اداره منابع طبیعی بود و الان اداره محیط زیست است به اضافه این که حفاظت حیات وحش بیشتر می‌شود.»
* از قهرمانی می‌پرسم شما اعتقادی به فرهنگ‌سازی برای اینگونه امور ندارید؟
مسلماً باید باید این کارها انجام شود ولی گفتم قرار نبود اتفاق خاصی بیفتد. نه قرار است ملک کسی گرفته شود. نه پروانه چرایی باطل شود و نه به اصطلاح حق کسی ضایع شود. نه دهانه ویشنگ بسته شود. هیچکدام از اینهایی که شایع شده است قرار نیست اتفاق بیفتد
* ولی گفته شد شما تعدادی از مأموران‌تان را توبیخ کردید
قبل از عید تنشی ایجاد شد و مردم گفتند تقصیر مأمورهای ماست. ما به خاطر این که حُسن نیست خودمان را نشان دهیم مأمورها را به جای دیگر فرستادیم. آنها افرادی بودند که با رایزنی از مناطق دیگر قرض گرفته‌ بودیم. پاسگاه شروع به کار کرده بود و نیرو نداشتیم. از طرفی برای پاسگاه چارت سازمانی نداشتیم. نیرو استخدام نشده بود از اینرو مجبور شدیم تحت عنوان پست سازمانی یا محیط بان منطقه برزک از 3 محیط‌بانی که در شهرستان داشتیم و چند محیط‌بان از مناطق دیگر بگیریم و پاسگاه را راه‌اندازی کنیم.
* در گفت و گویی که با رئیس شورا داشتیم گفتند هیچ مکاتبه و رایزنی با آنها انجام نشده است
لزومی ندارد که با شورا هماهنگی کنیم. محیط زیست یک سازمان دولتی است. حفاظت از محیط زیست جزء وظایف ذاتی ماست و مصوبات آن موجود است. منطقه حفاظت شده در شورای عالی محیط زیست به ریاست رئیس جمهور و دستگاههای دیگر مطرح و تصویب شده است. کار پژوهشی آن از سال 82 انجام شده و نتیجه آن یک تحقیق 5 جلدی است.
* بخشداری عکس این حرف را زد. گفت همینطوری GPSی زده شده است.
آن مسئله فرق می‌کند. بحث مرزبندی است. ما هم اعتقاد داریم 3 – 2 درصدی خطا صورت گرفته است. این درصد خطا در هر کاری هست. راهکار آن این بود که اصلاحیه بزنیم که از شهر برزک شروع شد. ما این کار را شروع کردیم. جاهایی که حالت عمرانی دارد و یا استعداد کارهای عمرانی دارد از منطقه حفاظت شده خارج کردیم.
* یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های مردم ملی شدن باغات و مایملک آنهاست
اصلاً چنین نیست. در قانون حفاظت و بهزیستی محیط زیست دست روی این مسئله گذاشته شده است که هرگونه فعالیتی در داخل مناطق حفاظت شده نباید با حق انتفاع شخصی مغایرت داشت باشد. ملکیت و حق چرا و مواردی دیگر از این دست در اختیار اشخاص است.
* ساخت چه تعداد پاسگاه برای این منطقه در نظر گرفته شده است
بر اساس استانداردها باید 3 پاسگاه بزنیم. یکی از این پاسگاهها به عنوان مرکز بازدیدکنندگاه و بقیه زیر نظر آن خواهند بود. پیشنهاد پاسگاه اول برزک است که علاوه بر این که محیط‌بانی است شرح خدمات جداگانه‌ای دارد مانند مرکز بازدیدکنندگان، توجیه بازدیدکنندگان و شمی از موزه تنوع محیط زیستی در آن اجرا می‌شود. گفتنی است هر پاسگاه حدود 300 میلیون تومان اعتبار نیاز دارد.
* گفته شده با وجود تنش‌های پیش‌آمده جای مرکز اصلی پاسگاه عوض شده است.
گزینه اول ما برزک بود. این گزینه بر اساس موقعیت و نامه‌نگاری‌های متعددی که شورای شهر و بخشداری با ما و اداره کل و حتی سازمان شده بود و همه آنها موجود است انتخاب شد. ما سه نقطه از این منطقه 60 هزار هکتاری پیشنهاد دادیم؛ قمصر، برزک و کامو
بر اساس پی‌گیری‌ها شورای شهر و مسئولین بخش پایه و اساس را روی برزک گذاشتیم. ولی با آن اتفاقات تصمیم به جابجایی داشتیم ولی باز شورای شهر و بخشداری پیشقدم شد و درخواست کرد که پاسگاه اصلی در برزک زده شود.
*مردم برزک منطقه حفاظت شده موته را مثال می‌زنند که به آنجا رفته و با تعدادی از مردم آنجا صحبت کرده‌اند و شنیده‌اند که زندگی بر مردم آنجا با وجود منطقه حفاظت شده سخت شده است
من توضیحات کاملی ارائه کردم. آنها رفته‌اند از کسانی اطلاعات گرفته‌اند که نوک پیکان محیط زیست به طرف آنهاست. یعنی شکارچیان و کسانی که متضرر شده‌اند.
در یکی از این جلسه‌هایی نقل قولی مطرح شد که «من نمی‌توانم چراغ خاموش به مزرعه‌ام بروم» دو موضوع می‌توان از این جمله برداشت کرد. اول این که مزرعه‌اش در منطقه حفاظت شده است و می‌تواند به آنجا تردد کند. منطقه موته 60 – 50 سال قدمت دارد و کسی مزرعه او را نگرفته است و مطلب بعدی این که کسی که چراغ خاموش در منطقه حفاظت شده حرکت می‌کند، شکارچی است. معنی ندارد کسی که ریگی به کفش ندارد چراغ خاموش حرکت کند.
برزکی‌ها از کسانی در منطقه موته تحقیق کرده‌اند که مُتخلف محیط زیست بوده‌اند والا قانون محیط زیست مصوبه مجلس شورای اسلامی را دارد که به تأیید شورای نگهبان رسیده است یعنی هیچگونه مغایرتی با قانون اساسی و شرع ندارد و صراحتاً اعلام شده است هرگونه فعالیت در منطقه حفاظت شده نباید با حق انتفاع شخصی مغایرت داشته باشد. بنابراین اینها هم شایعه است و خوب تحقیق نکرده‌اند
* گویا فیلم گرفته شده است
با چه کسانی صحبت کرده‌اند؟ آیا مسئول محیط زیست موته آنجا بوده و حرفهای آنها را تأیید می‌کند. یک طرفه به قاضی رفته‌اند و بهتر است صحبت دو طرف شنیده شود
* با شهردار و بخشدار صحبت کردید
بله. توجیه شده‌اند. من پیشنهاد می‌کنم کسانی که مشکلی با این منطقه حفاظت شده دارند قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست و آیین‌نامه اجرایی به اضافه قانون شکار و صید را مطالعه کنند. همه موارد داخل آن گنجانده شده و وظایف سازمان و هم حق و حقوق افراد مشخص شده است. یک بار بخوانند کفایت می‌کند