گفت و گو

روزنامه نگار

گفت و گو

روزنامه نگار

فرش همدان بهتر از فرش کاشان است

خبر

همدان هم به کاشان گیر داد

فرش همدان بهتر از فرش کاشان است

جای دیگه نبود مدعی شود؟!

همدان میراث‌دار هنر فرش دستباف ...
چراغ فرش دستباف همدان رو به خاموشی است!

خاک بی‌رونقی، فرش دستباف همدان را پوشانده است... انگار دیگر قدمت چند ساله‌اش هم نمی‌تواند دردی از تار و پودش دوا کند. حتی خود بافندگان همدانی هم یادشان رفته زمانی دیارشان قطب فرش دستباف بود.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه همدان، دست‌های روستایی هنوز هم زیبا می‌بافد اما دیگر نه برای فرد! حالا دلمشغولی تنها بهانه‌شان شده است چرا که در خور زحماتشان چیزی عایدشان نمی‌شود!

سال‌‌هاست که همدانی‌ها میراث‌دارهنر جاودانه فرش دستباف بوده‌اند و بازار ایران و دیگر کشورها را با زیبایی خاص هنر خود آراسته‌اند و غنای بی‌پایان این فرش‌ها در نقوش و طرح‌های بی‌نظیر و مهارت و زبردستی بافندگان، این بافته‌ها را در زمره هنرهای دستی ارزشمندی قرار داده که ریشه در خصوصیات فرهنگی ساکنان این منطقه تاریخی دارد، اما گویا بنا به دلایلی، تولید فرش دستباف و بازار آن در همدان رونق پیشین را ندارد و علاوه بر آنکه در بازارهای داخلی خریدار ندارد، صادرات آن هم به طرز چشمگیری کاهش یافته است.

مدیرعامل شرکت تعاونی فرش دستباف همدان گفت: وجود مراکز پنج گانه در صنعت فرش دستباف موازی کاری و در نتیجه سیاست گذاریهایی را به دنبال دارند که فرش را به سرانجام خوبی هدایت نمی‌کند.

"محمدعلی زارعی" در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه همدان، افزود: تحریم، رقابت کشورهای چین، هند و پاکستان، هزینه پایین بافت و نیروی انسانی باعث کاهش سفارش پذیری در تولید فرش دستباف شده است.

وی با بیان اینکه کشورهای رقیب به علت ارزان بودن کالای خود و ارتباط اقتصادی مناسب با دنیا راحتتر می‌توانند فرشهای خود را به فروش برسانند، ادامه داد: مشکل ما این است که نمی‌توانیم تولیدات فرش دستباف را سفارشی کنیم چراکه ارتباطات و تعداد کارگاهها اندک است و برای تاسیس کارگاه‌ها حالت کارفرمایی پیش می‌آید و باید افراد را بیمه کنیم.

"بافت فرش حالت استثمارگونه به خود گرفته است"

مدیرعامل شرکت تعاونی فرش دستباف همدان، تصریح کرد: از سوی دیگر به علت به مقرون به صرفه نبودن تولید فرش دستباف برای بافنده تمایل در این عرصه پایین آمده چرا که بافت فرش حالت استثمارگونه به خود گرفته است.

زارعی اضافه کرد: بیشتر مردم ما به ویژه استان همدان غریب‌پسند شده‌اند و به فرشهای دیگر مانند فرش تبریز و اردکان که به نسبت فرش همدان دارای کیفیت نیست رو آورده اند.

وی ادامه داد: فرش کاشان و اردکان بیشترین دوره عمرشان 10 تا 15 سال آن هم با خامه دباغی و نامطلوب است اما فرش همدان در صورت رغبت مردم بیشتر عمر خواهد کرد.

مدیرعامل شرکت تعاونی فرش دستباف همدان، با اشاره به برپایی نمایشگاه فرش دستباف در اواخر خردادماه سال‌جاری، اظهار کرد: پیش‌بینی می‌شود مردم همدان بیشتر به خرید فرش اردکان تمایل نشان دهند و یک نوع نگاه فرهنگی نیز دراستان چنین مشکلی را ایجاد کرده است.

وی در ادامه گران بودن مواد اولیه و ارزان بودن تولیدات را از مشکلات اساسی فرش دستباف خواند و گفت: در حال حاضر صددرصد قیمت مواد اولیه‌ای که در اختیار بافنده قرارمی‌گیرد، افزایش یافته که همین موضوع یکی از معضلات بخش تولید محسوب می‌شود.

او ادامه داد: از دیگر معضلات این بخش این است که بافنده‌ها بیشتر در خانه‌های آپارتمانی به تولید تابلو و فرشهای کوچک و در خانه‌های ویلایی و روستایی نیز تنها به علت استفاده از بیمه و به عنوان سرگرمی رو آورده‌اند.

زارعی ادامه داد: فرشهای کوچک پارچه و بزرگ پارچه که دارای ارزش افزوده بیشتری هستند کاهش یافته چراکه بافنده به علت مقرون به صرفه نبودن از لحاظ اقتصادی و زمان، انگیزه‌ای برای بافت فرش ندارد.

وی تصریح کرد: نزدیک به سه هزار کارگاه کوچک قالب بافی فعال در همدان وجود دارد به گونه ای که هر چه ابعاد فرش کوچکتر است به همان میزان تعداد کارگاه‌ها نیز بیشتراست.

زارعی اضافه کرد: سعی می‌کنیم بیشتر بافنده‌ها را به بافت فرش بزرگ پارچه تشویق کنیم و الزامهایی برایشان در نظر بگیریم چرا که دارای ارزش افزوده بالاتر و ارزشمندی بیشتری است در غیر این صورت بازار فرش ضعیف خواهد شد.

وی خاطرنشان کرد: در مجموع سه هزار نفر بافنده فرش دستباف در همدان وجود دارد که بیش از 50 درصد آنها بیمه بوده و بافنده‌ها در حال تکمیل بیمه‌های خود هستند.

"قالی بافی جزء مشاغل سخت و زیان آور نیست"

مدیرعامل اتحادیه فرش دستباف روستایی همدان نیز گفت: قالی بافی جزء مشاغل سخت و زیان آور محسوب نمی‌شود چرا که سازمان یا کارشناس خوب برای ریشه‌یابی این موضوع وجود ندارد.

"سیدجلال الدین نبوی" با بیان اینکه فرش جزء تنها کالاهایی به شمار می‌آید که صددرصد مواد اولیه آن به جز بخش ریسندگی ایرانی است، اظهار کرد: با توجه به اینکه امسال از سوی مقام معظم رهبری با عنوان "تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی" نامگذاری شده است اما در عمل در بخش فرش دستباف سرمایه‌ای جذب نمی شود و حمایتی اتفاق نمی‌افتد.

نبوی تصریح کرد: سازمان بازرگانی سعی می‌کند با بیمه، فرش را زنده کند اما برای بافنده این موضوع زمانی مهم و به صرفه خواهد بود که فرش خودش زنده شود.

وی اضافه کرد: مهمترین بخش سیاستگذاری دولت باید به گونه‌ای باشد که جنبه صادرات درآمد فرش دستباف را بالا ببرد و برای بحث تورم نیز راهکار ارائه کند چراکه تورم نسبت به سال 70، 30 درصد شده که این موضوع با توجه به اینکه مقصد صادرات ما کشورهای اروپایی بوده، برایشان سخت است.

"اهمیت تولید کننده بیشتر از صادر کننده است"

نبوی با اشاره به اینکه تشویقهای صادراتی برای تاجر و صادرکننده بوده و برای تولید کننده اهمیتی ندارد، اضافه کرد: اهمیت تولید کننده بیشتراز صادر کننده است و دولت نیز باید تشویقها و حمایتهای قانونی از تولیدکننده داشته باشد.

وی با بیان اینکه با اشتغالزایی از طریق فرش دستباف، فسادهای اجتماعی نیز کاهش می‌یابد، افزود: باید حداقل واردات فرش ماشینی ممنوع شود تا تولید داخلی مورد حمایت قرار گیرد.

مدیرعامل اتحادیه فرش دستباف روستایی همدان، ادامه داد: تاکنون بحث ساختاری در مجموعه فرش مشخص نشده است یعنی کسی که بتواند برای فرش تصمیم گیری، سیاستگذاری و برنامه ریزی کند،‌ وجود ندارد.

وی اضافه کرد: افزایش قیمت فرش درسالهای گذشته به تغییر متواتر متولی فرش بازمی‌گردد و بخش خصوصی نیز به صورت جدی در این عرصه وارد نشده است و به علت وجود برخی مشکلات ارزی مالی، حجم زیادی از تولیدات زیرقیمت اصلی خود در کشورهای دیگر ارائه شده و به این طریق قیمت شکسته شده است.

نبوی اظهار کرد: در مقطعی عده‌ای به دنبال این بودند که به صورت رسمی و کلاسی افرادی را با کار قالی و قالی بافی آشنا کنند و بدین واسطه طرح کار و دانش اجرایی شد و دیپلمه‌های فرش فارغ التحصیل شدند اما مشخص نشد باید پس از آن چه کاری انجام دهند.

وی گفت: با توجه به اینکه هر سال آیین‌نامه و بخش نامه‌ای در زمینه برخی کارهای جنبی صادر می‌شود این امر به تولید فرش لطمه وارد می‌کند به عنوان مثال بیش از 80 درصد از افرادی که بحث بیمه خود را پیگیری می‌کنند به دنبال استفاده از یارانه برای سهیمه بیمه هستند و به شکلی مشکل خود را حل کنند در حالیکه قالی ندارند که بخواهند به عنوان تولیدکننده مطرح، سهمی در بخش تولید و ارزش افزوده کالا داشته باشند.

او در ادامه افزود: درهمدان بخش خصوصی به عنوان یکی از قطبهایی که در تولید و ارزش افزوده تولید کار می‌کند، ضعیف عمل کرده و بیشتر به فکر منافع خود بوده اند.